[1791]
Autograph: Zürich StA, E II 366, 263r.-v. (Siegel) Ungedruckt
Konnte bisher noch nichts Neues berichten; die ungerechten Bedingungen des Vertrags zwischen [Herzog Wilhelm von Jülich-]Geldern und Kaiser [Karl V.] werden vielleicht durch die geplante Heirat [des Herzogs] mit einer Tochter [König] Ferdinands oder der Königinwitwe von Dänemark gemildert; Herzog [Heinrich] von Braunschweig zeigt sich dem Kaiser gegenüber äußerst dienstfertig, so wie auch der Herr von Musso [Gian Giacomo de' Medici]; der Kaiser hört auf sie und äußert Drohungen gegen Deutschland; das im Druck erschienene harte Mandat gegen Hildesheim wird Bullinger kennen; hat keine Nachricht aus Frankfurt, wo die Kriegsräte noch versammelt sind; Straßburg wird vom Kaiser der Franzosenfreundlichkeit beschuldigt; im Blick auf den bevorstehenden [Reichs-]Tag zu Speyer ist Gottes Beistand zu erbitten. Verweist auf Myconius' Brief [Nr. 1792] und stellt ein Verzeichnis neuer Bücher aus Frankfurt in Aussicht. Grüße. Cellarius [Martin Borrhaus] will sich schriftlich vom Häresieverdacht reinigen, hat jedoch in früheren Büchern fragwürdige Ansichten vertreten; sein Streben nach einer theologischen Professur wird von [Wolfgang Wissenburg] ungern gesehen, und seine Rechtfertigung könnte ungewollt zur Selbstanklage geraten. Der Kaiser richtet einen Teil seines mächtigen Heeres gegen Frankreich, einen andern gegen Dänemark.
S. Quod novi nihil scripserim, in causa fuit, quod certi nihil hactenus potui
ab illo mercatore 1 expiscari. Geldrus in gratiam caesaris est receptus 2 iniquissima
conditione, quam fortassis connubium mitigabit illud futurum
cum Ferdinandi filia 3 , ut fama fert, vel cum regina vidua demortui regis
Danorum. 4 Dux Brunsvicensis, 5 evangelii acerrimus hostis et homicida multorum
piorum, in magno pretio habetur in aula caesaris. Inservit servitium
diligentissimum, 6 adstat caesari, quum inscendit equum, stapedes tenet;
quum descendit, idem officium subit, ut ne locus sit nobilibus tale offitium
caesari offene. Summo mane vigilat ante cubiculum caesaris illius adventum
expectans. Eandem humanitatem dominus de Müß 7 caesari exhibet;
nihil absque illorum consilio agit, verum non in omnibus, solum in hiis, quae
contra evangelicos et civitates sunt. Caesar paucorum est verborum, minis et
irarum plenus erga Germaniam. Heildesheymensibus edictum misit satisBriefe_Vol_13-271 arpa
atrox, quod prelo excusum est; 8 reor te iam olim vidisse. Geldriam totam in
fidem accepit datis obsidibus. Quid actum sit Francofurti, ignoro; nam adhuc
comitia habentur a praecipuis, qui ad bellica negotia ordinati a sunt. 9
Timor enim invasit omnes civitates. Argentoratenses insimulantur a caesare,
quod Gallo 10 faveant; incusat eos b , quod praesidia mittant et consilia communicent; 11
an ita sit, nescio. Brevi erunt comitia Spirae; 12 ob id oremus
dominum c , ne suis desit, ut et nobis vitam dignam christiano populo det.
Vale in domino. Fortassis Myconius plura scribet, quae me latent. 13 Quum
libri ad nos venerint e mercatu Francfurtensi, habebis indicem.
D. Vadianum, virum pium et optimum, nomine meo salutabis, si ad illum quid scripturus es; Theodorum 14 similiter, virum divinum, plurima imparti salute.
1. octobris 1543.
Tuus Gastius
ex animo.
||263v. Cellarius 15 noster publico scripto purgabit se, quod falso insimulatur haereseos neque vult sectarius dici, et si plenus opinionum sit; specimen dedit editis libris. 16 Ambit lectionem theologicam, quod egre fert Wolfius 17 noster, doctor primus evangelicus in nostra academia. 18 Videbis brevi illius purgationem 19 timeo, ne plus seipsum accusaturus sit quam excusaturus, si d verum dicere aut scribere vult.
Briefe_Vol_13-272 | arpa |
---|
In Gallum partem exercitus caesar mittit, 20 partem in Danum; 21 exercitum ingentem habet et externum militem etc.
Vale iterum.
[Adresse darunter:] Vero theologo d. Heinricho Bullingero, domino suo observando. Zurich.