|
Briefe_Vol_15_578 | arpa |
---|
S. Venit ad nos hen Clauserus 1 ille vester adeoque noster etiam, qui omnino
talis mihi, qualis a te depictus est, 2 videtur, ut totis animis Isnacensi ecclesiæ
illum gratuler. Abiturientem hen hic retinui, ut plenius sibi eius ecclesiæ
statum et rationem indicarem; id quod ipse literis tuis petieras. Magna enim
prudentia et circumspect[i]one a opus erit, si in tam factioso opidulo officium
facere cum fructu aliquo volet; quod maxime certe volet. Commendassem
hunc senatui, nisi maior, sed minime melior illius pars alienatus a me nulla
mea culpa, quam ego quidem agnoscere possim, nonnihil aliquamdiu iam
fuisset. Scripsi pio planeque optimo viro Bufflero 3 sed ita, ut visum sit et
tuam illi inscriptam 4 pariter et meam epistolam non per Clauserum ipsum,
sed comitem 5 quem hinc secum adduxit, reddendam curare; nam est in
illum vere bonum virum tam iniquus senatus, idque propter solum multa et
egregie benefacta, ut vel hoc uno nomine odio sit laboraturus Clauserus, siBriefe_Vol_15_579 arpa
intelligat senatus ipsum in Bufleri familiaritatem recipi. Dissimulandum igitur
istuc omnino aliquamdiu fuerit, donec domini benignitate et Clauseri
nostri ministerio omnium animi firmius ac felicius coalescant; quod, ut
quamprimum fiat, age, obsecro, mi charissime frater, dominum diligenter
per unicum pacificatorem nostrum Christum interpellemus. Ecclesiæ duo
ministri, qui Isne reliqui sunt, alter 6 nullo iudicio, alter 7 nullo dei zelo valet;
quos cum ipsos quoque parum propicios habeam (alterum 8 praecip[ue], qui
omnium malorum istorum autor est) b , non existimavi faciendum, ut meis ad
illos literis Clauserum degravarem potius quam commendar[em].
Comitia vestrorum 9 utinam fausta sint ac felicia ad depellendas marchionis istius 10 non ferendas iniurias! Existimant nonnulli caesaris 11 ista autoritate fieri, ut vos istiusmodi malis lacessat. Caetera ipse intelligis. Conscribitur in multis (praesertim Sveviae) urbibus miles; sed nostris 12 etiamnum incertum, in quem hostem invadendum aut confaederatum defendendum istuc fiat, nisi quod rumor iactitat Brunsvicensem 13 nunc in Coloniensis episcopi 14 ditione magna crudelitate igni et ferro grassari ac propterea lantgravium 15 ingentem exercitum illuc mittere. 16 Ah! Precamur Christum, ut Iesum se et servatorem suorum in optimo illo principe declaret, ne aliorum quoque animi frangantur, si non hic se praesens numen ostendat et gloria nominis ac verbi sui veritas maximo suorum damno obscuretur. Vestri 17 si sapiunt, hoc arctius coniungentur ac firmissimis solidae concordia vinculis constringentur, quo vident ceteros misero ac magno suo (quod certo ipsis imminet) c exitio dissipari.
Schmalkhaldicum foedus si iam, hoc est tam alieno tempore, solvatur, 18 mox omnia flagrabunt inextinguibilium dissensionum incendio, totaque Germania nostra caedibus, latrociniis et bellis perd[etur].
Briefe_Vol_15_580 | arpa |
---|
||149 Aureliacensem 19 veneno enectum a fratre 20 putant, et hoc malum consequitur mox aliud longe atrocius. Dominus nos tempestiviter ab omnibus istis forti sua manu et extento brachio 2 vindicet!
Mitto Leti nostri literas 22 , quas abiens rogavit, ut ad te darem; 23 non potui autem dare citius. Optimus ille amicus ad celos, et adeo evexit officiosam vestram humanitatem et humanam officiositatem, ut immodicam etiam affirmarit; id quod Funcklius 24 quoque noster fecit. Nos proinde nihil aliud quam hanc 25 , quantum licet, praedicabimus, quando imitari nulla ratione possumus.
Iam iucunda valde fuerunt, que prioribus literis de Carob Burgundo 26 scripseras. 27 lucundissimum vero fuerit, si, qui eadem meditatur, easdem det coelesti vindici penas, ad cuius tamen voluntatem omnino par est, ut zelum quoque nostrum, qui affectibus plerumque vitia[tur]d , sedulo moderemur, 28 ut ne usquam extra oleas 29 , quod dicitur.
De consobrini invento 30 iam dudum te securo esse animo iubebam, quum nihil sit ab illius ingenio alienius quam ea conari, que bonis obesse ulla ratione possent. Non est ergo, ut quicquam hic metua[s].
In Frechto nostro nostros 31 , , communi amico, quod desideras, alii quoque nonnulli boni viri desiderant; verum ita natura, quam non facile expuleris, 32 comparatus est, ut dissimulanda et condonanda haec illi sint, que egregiis alus donis suis abunde compensat.
Quod Schwenckfeldii colloquium 33 hunc in modum detrectas ac tamquam certissimam bonarum horarum iacturam (ut nihil esset aliud) e defugis, prorsum id facis, quod ipse quoque non raro facere memini, quum in Wirtempergensi ditione agerem, ubi sepe et multum ab aliquibus, Fredericho Thumio praesertim, ad hoc sollicitabar. Sed aliorum periculo circumspectior redditus non nisi semel passus sum me ad illum adduci, idque Tubinge, ubi Bucerus quoque tum ex itinere diverterat; quo 35 cum sic digladiabatur, ut
Briefe_Vol_15_581 | arpa |
---|
||150 Plane video f tempus impendere, ut de foederibus iungendis exacta aliqua, et que domini verbo nitatur, ratio reddatur. Nam multum hic variant etiam doctiorum sententie, dum alii simpliciter negant cum impiis, hoc est evangelii Christi adversariis, iungi illa 38 posse, alii autem licere istuc, si religionis caussa excipiatur, putant. Nonnulli solos ecclesiasticos, hoc est pontificios, excludendos existimant, ceteros promiscue extra religionis et fidei negocium admittendos. Nonnulli in tanta huius seculi perfidia in universum a foederibus abhorrent ac totos se domino permittere statuunt, idque alus etiam persuadere multis argumentis conantur, quamquam in horum sententiam pauciores sunt, qui discedunt. Valde igitur te, mi venerande et charissime Bullingere, obsecro, ut, ubi commodum erit, de hac re tuam ad me sententiam perscribas. Facies, mihi crede, non penitendum opere precium multis usui futurum. Scribes autem Germanice, ut ii quoque boni viri, qui Latine nesciunt, legere poss[int]g . Non postulo iustum libellum, sed ut paucissimis tuam nobis sententiam aperias. 39
Tuum de consobrino banne Zviccio iudicium ita sum exosculatus, sic tantum non adoravi, ut vix quicquam unquam magis. 40 ° Mitto ad te, quemadmodum petisti, d. et servatoris nostri testamentum, quod paulo ante migrationem suam magna gratia nec minore fructu ecclesiæ nostri declaravit. 41 Praefatus sum nonnihil in illud. Ubi, si forte immodicus fuisse in illius laudibus videbor, amori illi meo erga illum, qui plusquam summus fuit, tribues, quamquam, qui penitius illum noverunt, minus etiam quam pro re dixisse me affirmant. Christus faxit, ut ipsi quoque huius exemplo gloriam suam et ecclesiæ sue salutem viventes et morientes 42 ardeamus.
Briefe_Vol_15_582 | arpa |
---|
Bene vale, venerande et charissime frater. 7. octobris anno 1545.
Saluta amicos et fratres symmystas, inprimis tuam domum et optimum amicum nostrum Gvaltherum, cui mitto, ut vides, a Xysto Betuleio ad me diebus hisce data; 43 scripturus omnino eram, si aliquo modo vacasset.
Tuus Amb. Bi.
[Adresse auf der Rückseite:] Bullingero suo.